Ups en downs... Dit keer de up van nieuwe inzichten...

Vorige week was zwaar, vandaag was een goede dag. 

Een week denken, piekeren, het mooie proberen zien en koesteren wat er wél is heeft me weer tot nieuwe inzichten gebracht. 

Schema’s zijn langdurende overtuigingen van hoe iemand zichzelf ziet en reageert in bepaalde situaties. Deze schema’s zorgen ervoor dat men leert te reageren op gelijke situaties. Bij slachtoffers van emotionele mishandeling en verwaarlozing zijn deze schema’s niet meer effectief naarmate zij opgroeien en de bedreigende situatie er niet meer is. Dit heeft tot gevolg dat bepaalde situaties reacties oproepen die niet passend zijn en die niet overeenkomen met hoe anderen zouden reageren op een zelfde situatie. In schematherapie leren cliënten bewijzen bij elkaar te rapen om zo in te zien dat het oude schema niet klopt.

Egoïsme en empathie

 

Ben ik egoïstisch of niet, die vraag heeft de voorbije jaren zo vaak door mijn hoofd gespookt. Ik schreef er onlangs nog een hele post over, en toen kwam ik in mijn grootvaders (vader van mijn vader) memoires deze mooie uitspraak tegen: 

 

"Ieder mens is in zijn leven wel eens blijven stilstaan bij de vraag: "wie ben ik?". Nu en dan ontdek je toevallig dat iedereen je anders ziet, want elke mens puurt zijn eigen betekenissen uit de wereld rondom hem. Het blijft dan ook maar de vraag in hoeverre je jezelf kunt kennen en men zich hiermede in positieve of negatieve zin op glad ijs beweegt."

 

 

Ik heb zijn woorden de voorbije dagen laten bezinken, erover nagedacht... en ik denk dat mijn grootvader gelijk heeft. In sommige situaties ben je zus, in andere situaties ben je zo. De ene persoon vindt je egoïstisch, omdat je in die situatie en omstandigheden een egoïstische keuze maakt, of omdat de ander gekrenkt is door jouw keuze. Op andere momenten ben je lief en geef je je onvoorwaardelijk aan een persoon die tegenover je staat. 

Egoïstich zijn hoeft niet in alle relaties negatief te zijn. Sommige connecties zijn waardevol voor de inspiratie, de gekheid, de funk. Van andere personen verlang je connectie, altruïsme en empathie. 

Het verwijt egoïstisch te zijn komt vaak van personen die iets van je willen dat je hen niet wil geven... Maar elkeen moet (en mag!) voor zichzelf bepalen wat hij of zij aan een ander geeft. Ik behoud het recht niet àlles aan iedereen te geven. Liefde, aandacht, tijd, hulp... van het een is er veel voor persoon X, en minder voor persoon Y. Die keuzes maak ìk, in functie van mijn levensgeluk en dat van de personen om me heen voor wie ik er wìl zijn. 

Wat voor mij ook een zware dobber was, is of ik empathisch ben. Ik denk dat ik twee ouders heb die bijzonder weinig empathisch zijn. In zovele situaties is hun gebrek daaraan naar voor gekomen, en ik heb daar als kind enorm van afgezien. Eenzaam in mijn gevoelens, onbegrepen. 

Hen zo weinig empathisch zien, was voor mij zo ingrijpend dat ik bij mezelf heel, heel bevestiging zocht dat ik toch alsjeblieft niet zo zou zijn. 

 

Ik denk (na een klein jaar hierover tobben) wel dat ik een empathisch persoon ben. Als iemand in mijn nabijheid zich rot voelt, voel ik dat rotte gevoel mee. Ik voel het soms nog voordat er iets uitgesproken is, ik voel het knagen of voel helemaal meegesleurd in de emotionele golven van de persoon naast me.

Als ik trieste verhalen lees in de krant of iemand vertelt me over iets aangrijpends in zijn/haar leven, kunnen de tranen in mijn ogen schieten. Ik bleit bij films, en soms zelfs bij muziek. Ik huil als ik een dansvoorstelling zie. Ik leef me in in de persoon die tegenover me staat, heb zo hard de neiging het standpunt van de ander te proberen zien, dat ik mezelf daar soms in verlies. 

Ik denk niet dat ik extreem empathisch ben, maar ik denk dat ik bij mezelf voldoende signalen zie om mezelf gerust te stellen dat ik wél empathisch ben. 

Empathisch, maar toch gesteld op mijn onafhankelijkheid... en dus in sommige situaties toch in staat om te kiezen voor mijn eigen geluk (en daar moet ik mezelf dankbaar om zijn).

"Ik wil àlles zijn!"

 

Misschien moet ik al die tegenstrijdigheden in wie ik ben meer omarmen in plaats van me ervan door mijn stuk te laten brengen. Het is gek, de moeder die me zoveel pijn gedaan heeft schreef me vorig jaar woorden waar ik dan toch wel iets aan had:  

 

"Elke, je zou ook kunnen dankbaar zijn om je vele talenten en interesses die je leven zo boeiend maken, ipv te blijven zoeken en twijfelen. En vooral: blij en gelukkig zijn met wat je nu hebt en kan. Zo ben jij, een avonturier (...). Je bent (...) begaafd op vele vlakken. Geniet daarvan, zolang dat kan!"

(Wie had dat gedacht, dat ik op deze blog woorden van mijn moeder zou citeren en schrijven dat ze gelijk heeft. Wat ze hierboven schreef is ook wel van de liefste dingen die ze ooit geschreven heeft) 

Ze heeft gelijk dat ik dankbaar moet zijn. Maar dan niet 'in plaats van te blijven zoeken en twijfelen'. Het is nét dat zoeken en twijfelen dat kenmerkend is aan die vele talenten en interesses Het is nét doordat ik alles overweeg, net doordàt ik steeds weer zoek naar meer en anders dat ik wel een aantal (soms sterk uiteenlopende) dingen kan. 

 

Een onstilbare honger naar de toekomst. 

Een constante twijfel en onrust over het heden. 

Dankbaarheid en grinnikend over het verleden. 

 

Die drie hangen met elkaar samen... De onrust zorgt ervoor dat ik steeds nieuwe dingen leer en geniet, maar anderzijds dat ik nooit genoeg tijd heb om alles te doen dat ik wil doen. De onrust heeft ervoor gezorgd dat ik gefeest, geleefd, afgezien en genoten heb.

Ik hou van luxe.. én van primitief. Ik hou van drukte én van rust. Ik ben een gevoelsmens én een nerd. Ik hou van impulsief én van bedachtzaam. Ik ben een computer- én een mensenmens. 

Ik hou niet van drama en conflict, maar ook niet van een grijs leven. De ene keer wil ik iemand zijn die rust uitstraalt, de andere keer iemand die vol energie door het leven dartelt. Ik hou van sport, wil me er helemaal voor smijten, maar hou ook van muziek, dans, woord, beeldende kunst en van alleen rustig wroeten in de moestuin. Ik wil het allemaal doen! Ik wil onbezonnen leven en op mijn bek gaan, maar ook bedachtzaam verstandige beslissingen nemen. Ik hou zo van mijn kinderen, hen zien opgroeien en voor hen zorgen, maar evenzeer geniet ik van de kinderloze dagen, om dan weer naar hun terugkomst uit te zien. Ik hou van piercings, stuiken, drank en jointjes maar ik hou ook van mijn doodserieuze job. Ik hou van leren broeken en zachte zijde. Ik ben een alterno en een snob tegelijk. Ik wil alles doen, alles kunnen!

Het lijkt wel alsof ik weinig andere mensen tegenkom die ook in zulke mate van zo aan elkaar tegengestelde uitersten houden. Ze bestaan, en als je er eentje tegenkomt leer je je eigenheid omarmen, omdat je ziet wat voor mooi divers persoon zo iemand is.

 

 

"Zijn eigen karakter en geestelijke ingesteldheid beschrijven is veel moeilijker dan zijn lichamelijke kenmerken weergeven (...). Mijn interesse kon zich moeilijk op één doel richten en was als het ware voortdurend rusteloos in beweging (...). Enthousiasme zette mij aan tot exploratie en beloonde of strafte mij bij het nemen van lichamelijke of geestelijke risico's. Het zat mij ook als avonturier in het bloed, onder vorm van dwangimpulsen of het onvrijwillig opkomen van een neiging om iets gewaagd te ondernemen als bron van opwinding en intensieve beleving. Ik streef steeds naar verandering en ben doodsbenauwd voor verveling. Altijd zal ik streven naar wat er niet is (...). 

 

Mijn grootvaders verdere beschrijving van zijn eigen karakter deed me wel glimlachen, het zit blijkbaar toch wat in mijn genen... het schrijven en reflecteren over je leven, het twijfelen over wie je bent, en de eeuwige onrust :-)

 

 

"... Het is niet gemakkelijke of aangename opgave om jezelf in figuurlijke of letterlijke zin bloot te geven, maar ik ga er wel voor omdat mijn nakomelingen er eventueel enkele van hun eigen lichamelijke kenmerken of karaktertrekken zouden kunnen in terugvinden."

 

:-D